środa, 16 maja – ZŁOTA ŁÓDŹ – III Festiwal Kultury Słoweńskiej
Gdzie: Polfa Łódź, ul. Drewnowska 43/55
18.00 – oficjalne otwarcie festiwalu z przemową Ambasadora Republiki Słowenii, Jego Ekscelencji Marjana Šetinca
18.15 – prezentacja najnowszych przekładów poezji Srečka Kosovela Kalejdoskop – prof. dr Bożena Tokarz, dr Iztok Osojnik, prowadzenie: Katarzyna Bednarska, Tatjana Jamnik
19.00 – wieczór poetycki Iztoka Osojnika (prezentacja książki Spodnie na niebie)
19.45 – koncert Janiego Kovačiča
Organizatorzy: Stowarzyszenie Kulturalno-Artystyczne im. Policy Dubovej (KUD Police Dubove, Słowenia), Stowarzyszenie Literackie IA (Literarno društvo IA, Słowenia), Stowarzyszenie Triglav-Rysy, Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie, Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka, Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Katedra Slawistyki Południowej Uniwersytetu Łódzkiego, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej.
ZŁOTA ŁÓDŹ
III Festiwal Kultury Słoweńskiej
od 16 do 22 maja 2012
Łódź, Katowice, Bielsko-Biała, Kraków, Mikołów
16 maja – Łódź (Polfa Łódź, o godz. 18)
17 maja – Katowice (Teatr Korez, o godz. 18)
18 maja – Bielsko-Biała (Galeria Wzgórze, o godz. 19)
19 maja – Bielsko-Biała (Galeria Wzgórze, o godz. 19)
21 maja – Kraków (Śródmiejski Ośrodek Kultury, o godz. 19)
22 maja – Mikołów (Instytut Mikołowski, o godz. 18)
Szczegółowy program dostępny jest na stronie: festiwalzlotalodz2012.webnode.com
Nazwa Festiwalu nawiązuje do jednego z najważniejszych twórców słoweńskich XX wieku – poety Srečka Kosovela (1904-1926) – Złota łódź to bowiem tytuł tomiku jego wierszy, który z powodu przedwczesnej śmierci twórcy nigdy nie został wydany. Wiersze Kosovela (tzw. konse i całki), podążając za awangardowymi nurtami w sztuce, takimi jak konstruktywizm, dadaizm, futuryzm czy surrealizm, wywarły znaczny wpływ na współczesną słoweńską sztukę. Apelują, by człowieczeństwo znów stało się wartością i wciąż zyskują na aktualności.
Trwała współpraca polsko-słoweńska w dziedzinie kultury zaowocowała w tym roku dwoma wydaniami książkowymi poezji słoweńskiej w przekładzie polskim. W obszernych wyborach polski czytelnik będzie miał po raz pierwszy możliwość spotkania z twórczością dwojga wybitnych słoweńskich osobowości poetyckich: klasyka Srečka Kosovela w dwujęzycznym wyborze pod tytułem Kalejdoskop. Izbrane pesmi/Wiersze wybrane (tłum. Karolina Bucka Kustec; KUD Police Dubove i Instytut Mikołowski 2012) oraz współczesnego twórcy Iztoka Osojnika w tomie poetyckim Spodnie na niebie (tłum. Marcin Warmuz, Instytut Mikołowski 2012). Publikacje te zostaną zaprezentowane w ramach Festiwalu.
Na festiwalu swoją twórczość zaprezentują słoweńscy artyści – poetka i pisarka Alenka Jensterle Doležal, wykonawca poezji śpiewanej Jani Kovačič, poeta i pisarz Iztok Osojnik oraz tłumaczka i pisarka Tatjana Jamnik. Towarzyszyć im będą koleżanki i koledzy z Polski – Bożena Tokarz, Karolina Bucka Kustec, Marcin Warmuz, Monika Gawlak, Katarzyna Bednarska, Kamil Szafraniec, Agnieszka Będkowska-Kopczyk, Maciej Melecki i inni.
Organizatorzy: Stowarzyszenie Kulturalno-Artystyczne im. Policy Dubovej (KUD Police Dubove, Słowenia), Stowarzyszenie Literackie IA (Literarno društvo IA, Słowenia), Stowarzyszenie Triglav-Rysy, Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie, Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka, Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Katedra Slawistyki Południowej Uniwersytetu Łódzkiego, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej.
Sponsorzy: Centrum języka słoweńskiego jako drugiego/obcego (Center za slovenščino kot drugi/tuji jezik), Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Lublanie (Filozofska fakulteta Univerze v Ljubljani)
Patronat honorowy: Ambasada Republiki Słowenii w Polsce, Konsulat Republiki Słowenii w Mysłowicach
Patronat medialny: „Czar Słowenii/Čar Slovenije”, „Fragile”, „Lamelli”
***
BIOGRAMY SŁOWEŃSKICH TWÓRCÓW
Alenka Jensterle-Doležal (ur. 1959) – słoweńska poetka, prozaiczka, eseistka i badaczka literatury. Ukończyła studia slawistyczne, komparatystyczne oraz filozoficzne na Uniwersytecie w Lublanie. W 2000 roku obroniła rozprawę doktorską w zakresie literaturoznawstwa. Przez kilka lat pracowała jako lektorka języka słoweńskiego w różnych ośrodkach uniwersyteckich na świecie (w Pradze, Krakowie, Nowym Jorku i Nottingham). W Instytucie Słowiańskim w Pradze przez cztery lata prowadziła badania naukowe. Od kilku lat wykłada literaturę na Uniwersytecie Karola w Pradze. Wydała cztery tomiki poetyckie: Juditin most (Most Judyty, 1990), Pokrajine začetka (Krainy początku, 1994), Přeludy (Omamy – przekłady na język czeski i nowe wiersze; 1996) i Zapisi za S. G. (Zapiski dla S. G., 2006) oraz powieść Temno mesto (Ciemne miasto, 1994). Opublikowała dwie monografie Mit o Antigoni v zahodno- in južnoslovanskih dramatikah sredi 20. stoletja (Mit Antygony w dramaturgii zachodnio- i południowosłowiańskiej połowy XX wieku, 2004) i V krogu mitov: O ženski in smrti v slovenski književnosti (W kręgu mitów. O kobiecie i śmierci w literaturze słoweńskiej, 2008). Niedługo ukaże się jej nowa powieść Pomen hiše (Znaczenie domu). Mieszka w Pradze.
Srečko Kosovel (1904-1926) – słoweński poeta, eseista i publicysta, jeden z najwybitniejszych twórców słoweńskich XX wieku. Studiował slawistykę, romanistykę i filozofię na Uniwersytecie w Lublanie. Swoje utwory publikował w wielu czasopismach i recytował na spotkaniach literackich. Zmarł, mając dwadzieścia dwa lata na zapelenie opon mózgowych, zanim zdążył wydać swój debiutancki tomik Zlati čoln (Złota łódź). Większość jego twórczości została wydana pośmiertnie; najbardziej nowatorskie (tzw. konsy i całki) ukazały się dopiero w 1967 r. w redakcji Antona Ocvirka. Wiersze Kosovela wpisując się w awangardowe nurty sztuki, takie jak konstruktywizm, dadaizm, futuryzm oraz surrealizm, wywarły duży wpływ na współczesną sztukę słoweńską, a jego postulat, by człowieczeństwu nadać na powrót rangę najwyższej wartości, nie traci na aktualności.
Jani Kovačič (ur. 1953) – słoweński piosenkarz, kompozytor, gitarzysta, pisarz, nauczyciel – człowiek wszechstronny i ciekawy świata. Teksty swoich piosenek pisze sam. Przepełnione emocjami, zaangażowane społecznie, śpiewane charakterystycznym, zachrypniętym głosem, przy akompaniamencie gitary sprawiają, że nazywany jest słoweńskim Tomem Waitsem. Jego przygoda z muzyką rozpoczęła się w 1976 roku, kiedy to miał miejsce jego debiut sceniczny na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu w Lublanie. Zachwyca do dziś. Ma na swoim koncie liczne płyty oraz występy m.in. z grupą młodych muzyków Slovenia United czy Big Band RTV Slovenija (wspólna płyta Cerberus Hotel – Jazzitette). Kovačič w swoich tekstach czerpie z życia codziennego, opowiada historie różnych ludzi, nie stroni od cynizmu czy krytyki, zmusza odbiorcę do refleksji. Nie pozostaje bierny wobec aktualnych problemów społeczno-politycznych, co widać m.in. na płytach Tolovajskie balade, Bulvar Bankrot czy też Balade s ceste I i II. Jego twórczość znacznie ewaluowała na przestrzeni lat, przez co odnaleźć w niej można bardzo różnie gatunki muzyczne – począwszy od punka, przez blues, a skończywszy na dawnej muzyce trubadurów. W ostatnich swoich projektach, jak np. Akkustik teArter czy płyta Jazzitette, rozwija nowy gatunek jazzu miejskiego. W 2009 roku wydał książkę pod tytułem Knjiga (Książka). Jego motto brzmi: ‘Tworząc bądź wolny, realizując zdyscyplinowany.’
Iztok Osojnik (ur. 1951) – słoweński pisarz, antropolog, historyk, komparatysta, filozof, poeta, malarz, eseista, tłumacz, alpinista, podróżnik i przewodnik turystyczny. W latach 1997-2004 był dyrektorem Międzynarodowego Festiwalu Literackiego Vilenica, organizowanego przez Stowarzyszenie Pisarzy Słoweńskich.
Jest pionierem różnego rodzaju projektów kulturowych, współzałożycielem ruchu anarchistycznego Garbage Art (Kioto) i muzycznego Papa Kinjal Band, Hidrogizme oraz założycielem innych ważnych instytucji kulturowych i pomysłodawcą festiwali (Galerija Equrna, Trnovski terceti, Pogovori v Vili Herberstein, Vilenica, Revija v reviji, Zlati čoln i inne). W 1977 roku ukończył studia z zakresu literatury porównawczej na Uniwersytecie w Lublanie. Studia doktoranckie odbył w Osace w Japonii. W 2011 roku uzyskał doktorat z antropologii historycznej na Uniwersytecie Primorskim w Koprze. Do tej pory opublikowanych zostało 27 jego autorskich tomików, ostatnio ***Asterisk (***Asterysk, 2011) i Poročena na rdeče (Poślubieni na czerwono, 2012); pięć powieści, ostatnio Svinje letijo v nebo (Świnie lecą do nieba, 2012); i dwa zbiory esejów i opracowań. W Polsce ukazał się książkowy wybór jego wierszy Spodnie na niebie (tłum. Marcin Warmuz, Instytut Mikołowski 2012).
Prowadzi Międzynarodowe Warsztaty Poetycko-Translatorskie „Złota Łódź”, Letnią Rezydencję Literacką Vermont College w Słowenii i wiele innych międzynarodowych projektów literackich. Jego książki opublikowano w ponad 25 językach. Za swoje dzieła otrzymał liczne krajowe i zagraniczne nagrody: Nagrodę im. Simona Jenko – dla najlepszego poety roku (1997), Nagrodę Veroniki – za najlepszy tomik poetycki roku (1998), Nagrodę im. Otona Župančiča – dla wybitnych twórców kształtujących kulturę słoweńską i dostrzeżonych także za granicą (1992), Międzynarodową Nagrodę Literacką KONS (2011), włoską Nagrodę Friuli-Wenecji Julijskiej za Poezję (2002) oraz chorwacką Nagrodę im. Hanibala Lucicia (2004).
.jpg)
Tatjana Jamnik (ur. 1976) – słoweńska poetka, pisarka, tłumaczka, redaktorka, nauczycielka języka słoweńskiego jako obcego, redaktor i wydawca literatury pięknej i dzieł z dziedziny humanistyki. Autorka tomiku poetyckiego Brez (Bez, 2009). Tłumaczy literaturę polską (A. Wiedemann, S. Lem, M. Witkowski, D. Masłowska, P. Bednarski) i czeską (A. Berková, M. Urban, P. Brycz, L. Fuks, R. Denemarková), przetłumaczyła także monografię naukową A. Będkowskiej-Kopczyk. Laureatka słoweńskiej Nagrody dla Najlepszego Młodego Tłumacza (2009). Pomysłodawczyni i główna organizatorka Festiwalu Kultury Słoweńskiej „Złota Łódź” w Polsce, współorganizatorka Międzynarodowych Warsztatów Translatorskich w Bielsku-Białej i Międzynarodowych Warsztatów Poetycko-Translatorskich „Złota Łódź” (Słowenia) oraz prezentacji słoweńskich autorów za granicą. Współzałożycielka (razem z Tają Kramberger i Barbarą Korun) Międzynarodowej Nagrody Literackiej KONS. Prowadzi Stowarzyszenie Kulturalno-Artystyczne Polica Dubova.
